Жыццё ў праўдзе. Вытрымкі з тэкстаў Вацлава Гавэла.

Вацлаў Гавел 
(5 кастрычніка 1936, Прага — 
18 снежня 2011) — чэшскі дзяржаўны, грамадскі і культуры дзеяч.

Безнадзейнасць вядзе да апатыі, апатыя - да прыстасавальніцтва, - да руціннага падпарадкавання (якое прымаюць за праяву масавай палітычнай актыўнасці). Усё разам гэта складае сучаснае ўяўленне пра так званыя "нармальныя" паводзіны - уяўленне, па сваёй сутнасці, глыбока песімістычнае.

Замест свабоднага супольнага прыняцця эканамічных рашэнняў, свабоднага ўдзелу ў палітычным жыцці і свабоднага духоўнага развіцця чалавеку прапаноўваецца магчымасць свабодна вырашаць, якую марку лядоўні ці пральнай машыны сабе набыць.

Чаму дзяржаўная ўлада так сутаргава чапляецца за сваю ідэалогію? Відавочна, толькі таму, што ідэалогія як умоўная рытуальна-камунікатыўная сістэма гарантуе ёй ілюзію легітымнасці, пераемнасці і згуртаванасці, служыць ёй маскай прэстыжу ў яе прагматычнай практыцы.

Парадак быў дасягнуты. Коштам умярцвення духу, атупення сэрца і спусташэння жыцця. Была дасягнута вонкавая кансалідацыя. Коштам духоўнага і маральнага крызісу грамадства.

Разам з ростам атупення натуральным чынам прытупляецца і здольнасць гэтае атупенне заўважаць. 

Гэта свет забаронаў, абмежаванняў, загадаў. Свет, дзе пад культурніцкай палітыкай маецца на ўвазе перадусім культурніцкая паліцыя.

Спажывецкае грамадства ставіць перад культурай пытанне Не хаваляваць праўдай, а супакойваць хлуснёй.

Бо ніхто не ведае, калі непрыкметны агеньчык пазнання, запалены ў невялічкай купцы клетак, якія адказваюць за самаўсведамленне арганізму, асветліць, раптам шлях усяму грамадству, якое, можа, ніколі і не даведаецца, якім чынам убачыла гэты шлях.

Паслядоўна знішчаецца не толькі магчымасць, але і адчуванне магчымасці нешта зрабіць.

Агульнае пытанне, такім чынам, гучыць: якой ступені дасягне заўтрашняя духоўная і маральная імпатэнцыя народа ў выніку сённяшняй кастрацыі ягонай культуры?

Так, у нашай краіне пануе спакой, але ці не спакой гэта трупярні або магілы?